THAM LUẬN HỘI NGHỊ VIÊN CHỨC, NGƯỜI LAO ĐỘNG NĂM HỌC 2025-2026

Chủ nhật - 19/10/2025 21:04

Tên tham luận: Giải pháp công tác nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên và chất lượng 2 mặt giáo dục của HS.
Người trình bày: Nguyễn Thúy Quyên
Tổ chuyên môn: KHXH; chức vụ: Tổ trưởng
Kính thưa Hội nghị!
Được sự phân công của ban tổ chức, thay mặt tổ KHXH, tôi xin phép báo cáo tham luận “Giải pháp công tác nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên và chất lượng 2 mặt giáo dục của HS”.
Trước tiên tôi xin hoàn toàn nhất trí với báo cáo thực hiện nghị quyết năm học 2024-2025 và phương hướng, nhiệm vụ năm học 2025-2026 của Đoàn chủ tịch. Trong báo cáo tôi nhận thấy năm học 2024-2025 về chất lượng đội ngũ của nhà trường là đạt chuẩn NN Tốt: 24 đồng chí; khá: 6 đồng chí; xếp loại viên chức: Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ: 7 đ/c; Hoàn thành tốt nhiệm vụ: 27 đ/c. Về chất lượng hs với sản phẩm đầu ra đối với lớp 9, kì thi tuyển sinh vào 10 nhà trường xếp thứ 99/123 đơn vị; Tổng số 53/77 HS đỗ vào lớp 10 đạt: 68,8 %. Điểm TB 3 môn là: 3,15, trong đó môn Toán điển TB là 3,73 xếp thứ 70; môn Ngữ văn điểm TB là 2,79 xếp thứ 108; môn Tiếng Anh điểm TB là 2,92 xếp thứ 98. Như vậy cả chất lượng gv và hs đều đang rất khiêm tốn, có phần đuối so với mặt bằng chung của xã, tỉnh.
Để năm học 2025-2026 chất lượng đội ngũ giáo viên được nâng cao và chất lượng giáo dục 2 mặt học sinh được cải thiện, tôi xin mạnh dạn đề xuất một số giải pháp sau:
I. Về Giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên
Như chúng ta đã biết, chất lượng của giáo viên là biến số quan trọng nhất quyết định chất lượng giáo dục. Muốn nâng cao chất lượng giáo viên cần chú trọng bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ cái mà chúng ta vẫn hay nói vui với nhau là “nâng tầm nghề nghiệp". Vậy để nâng tầm nghề nghiệp chúng ta cần tác động đồng bộ vào cả 2 mặt là Năng lực chuyên môn và Nhiệt huyết với nghề, cụ thể:
Thứ nhất: để nâng cao năng lực chuyên môn, tổ chuyên môn cần quan tâm:
- Tổ chức sinh hoạt chuyên môn theo hướng nghiên cứu bài học và tái cấu trúc các buổi sinh hoạt chuyên môn
Thay vì chỉ phổ biến công văn và giải quyết việc hành chính, hãy dành ít nhất 70% thời lượng cho các hoạt động chuyên môn sâu như: Sinh hoạt chuyên môn dựa trên nghiên cứu bài học (Đây là hoạt động hiệu quả nhất). Thay vì dự giờ để "xếp loại", tổ chuyên môn sẽ cùng nhau chọn một bài học khó, cùng nhau soạn giáo án chi tiết, một giáo viên sẽ dạy minh họa, và sau đó cả tổ sẽ cùng nhau phân tích bài học đó dưới góc độ trao đổi, chia sẻ và rút kinh nghiệm để tiết dạy sau sẽ thành công hơn. Trong tiết dạy trọng tâm là thiết kế các hoạt động học tập để giải quyết đúng chỗ khó của học sinh. Mọi người cùng đóng góp ý tưởng, tài liệu, đồ dùng dạy học. Trong khi dự giờ quan sát việc học của học sinh: Các em có tham gia không? Ánh mắt các em thế nào? Các em trao đổi gì với nhau? Chỗ nào các em còn lúng túng? Học sinh đã thực sự học được điều gì? Bằng chứng nào cho thấy điều đó? Hoạt động nào hiệu quả, hoạt động nào chưa? Tại sao học sinh lại gặp khó ở hoạt động X? Chúng ta có thể điều chỉnh giáo án này như thế nào để tốt hơn cho các em?...Cách làm này giúp giáo viên chuyển sự tập trung từ "mình đã dạy như thế nào" sang "học sinh đã học được như thế nào".
- Bên cạnh đó cần tập trung xây dựng các chuyên đề dạy học tích hợp, liên môn nhằm Gắn kết kiến thức với thực tế đời sống của học sinh và điều kiện địa phương. Việc xây dựng có thể trong nội bộ tổ hoặc liên tổ đối với các môn Lịch sử và địa lý, KHTN. Tổ chuyên môn sẽ cùng phân công nhiệm vụ, thiết kế hoạt động và đánh giá sản phẩm học tập của học sinh.
- Một hoạt động cũng rất quan trọng trong việc nâng cao chất lượng chuyên môn đó là Cùng nhau xây dựng và chia sẻ học liệu. Mỗi giáo viên cần xác định mình là một "nhà sản xuất" học liệu, nhất là trong bối cảnh đổi mới, ứng dụng chuyển đổi số hiện nay thì mỗi giáo viên phải là một nhà sản xuất kĩ năng CNTT. Chúng ta có thể chia sẻ cho nhau: giáo án, video, hình ảnh, bài tập hay hoặc cách sử dụng các phần mềm, ứng dụng lên kho dữ liệu chung của tổ (có thể dùng Google Drive, Zalo...). Trong các buổi SHCM chúng ta sẽ dành một khoảng thời gian nhất định để giáo viên giới thiệu một đồ dùng/học liệu mới mà mình đã làm, cả tổ cùng góp ý để hoàn thiện.
Thứ hai, để nâng cao chất lượng đội ngũ, chúng ta không thể không nói đến sự “Nhiệt huyết với nghề”; bởi nhiệt huyết của giáo viên chính là trái tim của một nhà trường vững mạnh; Người quản lý (Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng, Tổ trưởng chuyên môn) đóng vai trò then chốt trong việc khơi dậy và duy trì "ngọn lửa" này. Để nâng cao nhiệt huyết với nghề cho giáo viên, người quản lý cần áp dụng một cách tiếp cận toàn diện, vừa là một nhà lãnh đạo, vừa là một người đồng hành thấu cảm.
Đầu tiên, cần xây dựng một môi trường làm việc Tích cực và Hỗ trợ. Đây là yếu tố nền tảng thể hiện văn hóa tin tưởng và tôn trọng, ở đó người quản lý biết “Lắng nghe thực sự”, tạo ra các kênh giao tiếp cởi mở (như hòm thư góp ý, các buổi gặp gỡ không chính thức, đột xuất, riêng tư,…) và thực sự lắng nghe những khó khăn, tâm tư của giáo viên. Quan trọng hơn là phải có hành động phản hồi sau khi lắng nghe. Theo đó cũng cần “Tôn trọng chuyên môn”, tin tưởng vào khả năng sư phạm của giáo viên, tránh can thiệp quá sâu vào cách họ giảng dạy nếu không cần thiết. Bên cạnh đó cũng cần “Đối xử công bằng”, Đảm bảo sự công bằng trong phân công công việc, đánh giá, khen thưởng và giải quyết xung đột. Một lời khen ngợi, động viên cần đến kịp thời, ngay sau khi giáo viên có một tiết dạy hay, một sáng kiến tốt hoặc xử lý một tình huống khó khăn thành công; ghi nhận có thể là một lời cảm ơn chân thành trong cuộc họp, một email biểu dương, một bài viết nhỏ trên bảng tin của trường, hoặc những phần thưởng vật chất/tinh thần dù nhỏ nhưng ý nghĩa. Đôi khi, một giáo viên đã nỗ lực hết mình nhưng kết quả chưa như ý. Việc ghi nhận sự tận tâm của họ cũng vô cùng quan trọng. “Khuyến khích sự hợp tác, đoàn kết” để tạo ra một không khí thân thiện, chan hòa như một gia đình cũng là một việc làm hết sức quan trọng. Để làm được điều này người quản lý cần có kế hoạch phân công nhiệm vụ hợp lý về giảng dạy, chủ nhiệm và các nhiệm vụ khác một cách công bằng, có tính đến năng lực và hoàn cảnh của từng người; tránh dồn quá nhiều việc cho những giáo viên giỏi và tâm huyết mà quên đi việc bồi dưỡng, phát triển cho những giáo viên còn lại; quan tâm đến sức khỏe tinh thần của nhân viên, nhận biết các dấu hiệu căng thẳng, kiệt sức của giáo viên và chủ động hỏi thăm, hỗ trợ hoặc xây dựng chính sách hỗ trợ tâm lý khi cần thiết.

Cuối cùng người quản lý cần phải có kế hoạch để “Cải thiện điều kiện làm việc” trong khả năng có thể như đảm bảo cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học đầy đủ và hiện đại. Một phòng làm việc không đầy đủ bàn ghế, máy tính, máy in; một phòng học thiếu thiết bị CNTT, máy chiếu hỏng hay phòng học nóng bức, thiếu ánh sáng cũng có thể làm giảm tinh thần làm việc, hiệu quả công việc và nhiệt huyết với nghề.

Tóm lại: Người quản lý không chỉ là người "chỉ tay năm ngón", mà cần là người truyền cảm hứng, người hỗ trợ và người kiến tạo để gv có cơ hội phát triển.

II. Về Giải pháp nâng cao chất lượng hai mặt giáo dục học sinh
Giải pháp thứ nhất: GV cùng nhau hỗ trợ và kèm cặp học sinh

- Phân tích đối tượng học sinh đầu năm: Cả tổ cùng xem danh sách lớp, trao đổi thông tin về những học sinh có hoàn cảnh đặc biệt, những em học yếu hoặc có năng khiếu để cùng nhau đề ra phương án giúp đỡ chung.

- Cùng nhau thiết kế các bài kiểm tra và phiếu học tập chung. Thống nhất ma trận đề, cách ra câu hỏi để đảm bảo đánh giá đúng năng lực học sinh và có sự công bằng. Cùng nhau thiết kế các phiếu bài tập phân hóa, một phiếu sẽ có cả bài tập cơ bản cho học sinh yếu và bài tập nâng cao cho học sinh giỏi.

- Tổ chức các hoạt động bồi dưỡng, phụ đạo chung (phân công giáo viên phụ đạo chéo cho học sinh các lớp khác nhau để tạo sự mới mẻ và khách quan). Thay vì chạy theo chương trình quá nặng, hãy đảm bảo học sinh đọc thông, viết thạo, làm toán cơ bản vững chắc. Đây là cái móng cho mọi bậc học sau này. Dành thêm thời gian để phụ đạo, kèm cặp những em yếu hơn.

- Nâng cao chất lượng HỌC TẬP bằng việc áp dụng những phương pháp, kĩ thuật dạy học tích cực giúp học sinh hiểu bài, làm được bài và yêu thích việc học hơn. Chuyển từ "truyền thụ kiến thức" sang "tổ chức hoạt động học": Tăng cường hoạt động thực hành, liên môn (STEM/STEAM): Giúp học sinh thấy được sự kết nối giữa kiến thức sách vở và thực tế cuộc sống, từ đó tăng hứng thú học tập.

Giải pháp thứ hai: "Phân hóa bài tập" để mọi học sinh đều tiến bộ.

Thiết kế phiếu bài tập 3 cấp độ: Phần 1 - Củng cố: Gồm 2-3 bài tập rất cơ bản, chỉ cần áp dụng máy móc công thức là làm được. Dành cho học sinh yếu, giúp các em lấy lại sự tự tin. Phần 2 - Cơ bản: Gồm 2-3 bài tập ở mức độ trung bình, đòi hỏi suy luận một chút. Dành cho đa số học sinh trong lớp. Phần 3 - Nâng cao: Gồm 1 bài tập khó hơn, có tính thử thách. Dành cho học sinh khá, giỏi. Với dạng bài tập chia làm 3 cấp độ tức là gv đang giao nhiệm vụ vừa sức cho hs; không bắt tất cả học sinh phải làm hết tất cả các bài. Giáo viên có thể yêu cầu hs cố gắng hoàn thành ít nhất Phần 1 và 2. Bạn nào giỏi có thể thử sức với Phần 3.

Giải pháp thứ ba: "Xây dựng sự tự tin" từ những việc nhỏ nhất
- GV tổ chức "5 phút tỏa sáng đầu giờ": Mỗi ngày, dành 5 phút đầu giờ cho 1-2 học sinh lên trước lớp để làm một việc mình thích: hát một bài hát tiếng Mông, kể một câu chuyện ngắn, đọc một bài thơ, hoặc đơn giản là giới thiệu về gia đình mình. Giáo viên và cả lớp sẽ vỗ tay cổ vũ.
- GVCN giao các vai trò "lãnh đạo" luân phiên: Mỗi tuần, giao cho các học sinh khác nhau các nhiệm vụ như: Tổ trưởng, Sao đỏ, người phụ trách tưới cây, người điều hành trò chơi... Việc được giao trách nhiệm sẽ giúp các em cảm thấy mình quan trọng và có giá trị.
- Xây dựng cuốn sổ "Khen ngợi mỗi ngày": Giáo viên có một cuốn sổ nhỏ. Mỗi ngày, cố gắng ghi lại ít nhất 3-5 hành động tốt của học sinh, dù là nhỏ nhất (VD: bạn A hôm nay cho bạn mượn bút, bạn B trực nhật rất sạch sẽ,…). Cuối tuần, đọc những lời khen này trước lớp.
Giải pháp thứ tư: "Kỷ luật tích cực" để xây dựng thói quen tốt
- Xây dựng "Nội quy lớp học bằng hình ảnh": Thay vì các quy định bằng chữ khô khan, giáo viên cùng học sinh vẽ các quy định của lớp. Ví dụ: Hình ảnh một bạn giơ tay phát biểu (thay cho "Không nói leo"), hình ảnh các bạn đang lắng nghe (thay cho "Không làm ồn"), hình ảnh bỏ rác vào thùng...
- Sử dụng "Bảng thi đua ngôi sao": Mỗi tổ là một đội. Khi có cá nhân hoặc cả tổ làm tốt (hoàn thành bài tập, giữ trật tự, giúp đỡ bạn...), tổ đó sẽ được thưởng một ngôi sao. Cuối tuần, tổ nhiều sao nhất sẽ được tuyên dương (phần thưởng có thể là được ưu tiên chọn bài hát, được kể chuyện trước lớp...).
- Xử lý lỗi lầm một cách riêng tư và tôn trọng: Khi một học sinh mắc lỗi, thay vì la mắng trước lớp, giáo viên nên gọi em đó ra một góc riêng để nói chuyện. Bắt đầu bằng một câu hỏi quan tâm: "Cô thấy hôm nay em có vẻ không vui, có chuyện gì à?". Sau đó mới phân tích cho em hiểu lỗi sai và cách khắc phục.
- Xây dựng bộ quy tắc ứng xử tích cực: Thay vì một danh sách các điều "cấm", hãy xây dựng một bộ quy tắc dựa trên các giá trị cốt lõi như "Tôn trọng", "Trách nhiệm", "Yêu thương", "Trung thực". Khen thưởng và nêu gương các hành vi tích cực.
- Phát triển phòng tư vấn tâm lý học đường thực chất: Nơi học sinh có thể tin tưởng tìm đến khi gặp khó khăn về tâm lý, áp lực học tập hay các mối quan hệ. Chuyên gia tâm lý cần chuyên nghiệp, thân thiện và bảo mật.
- Trong GDHS không thể thiếu sự đồng hành của phụ huynh
GV thường xuyên giữ liên lạc thường xuyên với phụ huynh, kết nối phụ huynh thông qua SĐT hoặc các nhóm zalo; thường xuyên trao đổi, thông báo về tình hình học tập của hs cũng như việc thực hiện các nội quy, nền nếp, giờ giấc khi ở trường để cùng nhau tìm ra phương pháp giáo dục con tốt nhất.
Nâng cao học lực và hạnh kiểm không phải là một chiến dịch ngắn hạn mà là một quá trình vun trồng bền bỉ. Giải pháp thành công đòi hỏi SỰ ĐỒNG LÒNG và NHẤT QUÁN giữa nhà trường, gia đình và xã hội. Trong đó Nhà trường, giáo viên cần dũng cảm đổi mới. Gia đình cần thực sự đồng hành. Học sinh cần được trao quyền và hướng dẫn để trở nên tự chủ. Khi cả ba trụ cột này cùng chung một mục tiêu và phương pháp, chúng ta sẽ tạo ra một thế hệ học sinh không chỉ giỏi về kiến thức mà còn giàu lòng nhân ái, có trách nhiệm và hạnh phúc. Đó mới chính là đích đến thực sự của giáo dục.
Trên đây là tham luận của tổ KHXH về giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ và chất lượng giáo dục 2 mặt của HS. Rất mong được các đồng chí lưu tâm và góp ý, bổ sung.
Trước khi dừng lời, xin được kính chúc các tập thể sư phạm nhà trường sức khỏe, hạnh phúc. Chúc Hội nghị viên chức người lao động thành công tốt đẹp. Xin trân trọng cảm ơn!

Tác giả: Nguyễn Thuý Quyên - Tổ KHXH